TRANSFER SİSTEMİ

TRANSFER SİSTEMİ

Futbol da transfer nedir ve sistem nasıl oluşur, değerleri belirleyen şeyler nedir?

Futbol uluslararası bir piyasadır ve en iyi futbolcular sürekli takım değiştirir. Örneğin, Cristiano Ronaldo kariyer süresi boyunca birçok ülkenin liginde top koşturmuştur. Memleketi olan ve yetiştiği kulüp olan Lizbon'dan yanı sıra İngiltere, İspanya ve şu an İtalya'da olduğu gibi top koşturmaktadır.

Peki transferler nasıl gerçekleşiyor? Öncelikle FIFA kurallarına göre yılda iki kere transfer yapılır. Bunlar uzun olan sezon arası dönem ve kısa olan sezon ortası dönem olarak ikiye ayrılır. Bu dönem içerisinde oyuncular kontratı bitmiş ise başka takıma bedelsiz olarak gidebilir. Ya da takımıyla kontratı uzatabilir, eğer ikisi de olmadıysa ve bulunduğu takım da istemiyorsa kulüpsüz kalabilir. Biz şimdi başka bir kulübe nasıl gidileceğinden bahsedeceğiz. Öncelikle oyuncu kontrat süresi dolarak, eski kulübüne para kazandırmadan gidebilir(kontratlar takımlara kazanç sağlar, bunun dışında satışlarda oyuncunun menajeri de belirli  bir oranda pay alır). Oyuncuyu alan takım sadece oyuncuya yıllık miktar, ve prim olarak ödeme ile anlaşma sağlar. Menajere de tek seferlik ücret öder. Bu yüzden çoğu takım daha az harcama yapmak için kontratı bitmiş oyunculara öncelik verebilir. Kontratı bitmemiş oyuncuların alınması çok zorludur. Mesela oyuncu ile anlaşırlar ancak kulüp bırakmaz, kulüp izin verse bile oyuncu gitmek istemeyebilir. Bu yüzden her iki tarafından gönlünü hoş tutmak adına kesenin ağzını daha fazla açmak gerekir. Örneğin  Barcelona, Çağlar Söyüncü'yü istiyorsa ilk başta Leicester'a bu kadar önemli oyuncusundan vazgeçmesi için ederinden fazlasını vermesi gerekir. Oyuncu ise aylık 200 bin Euro alıyorsa, maaşı 250 bine çıkarılması teklif edilir.

Bazen ise oyuncuya kulübün büyüklüğü yeterlidir. Çünkü futbolcular sponsorlardan da para kazanıyor(büyük kulüplerde, sponsorlardan daha yüksek ücret alabilirler). Oyuncuya ederinden kat kat fazla maaş ödemeyi teklif eden Arap ve Çinli kulüpler de var. Ancak oyuncular daha genç ise kariyeri açısından çoğu, böyle kulüpleri genellikle gitmeyi tercih etmez. Çünkü Avrupa kulüpleri en çok gelire, tutkuya, zevke vb. özelliklere sahip. Bir diğer yöntem ise kiralama sistemi. Bu sistemde takım, kontratı elinde olan oyuncuyu kiralar; oyuncu sezon bittiğinde tekrar takıma geri döner. Bazen ise oyuncuyu opsiyonlu olarak kiralarlar. Yani Ahmet'i Real Madrid, Fulham'a kiralıyor ancak ''oyuncuyu isterlerse sezon sonunda 5 milyon Euro vererek satın alabilir'' maddesini koyuyorlar. Eğer Fulham isterse 5 milyon vererek Ahmet'i takımına alabilir. Bu sözleşme boyunca Real Madrid'e başka teklifler gelse bile oyuncuyu satamaz ancak Fulham'ın teklif vermesi şartıyla. Kiralamadaki amaç  kulüp, oyuncusunun takımda forma şansı bulamayan oyuncularını kiralar, eğer iyi performans gösterirse takıma geri kazandırır. Veya oyuncudan zarar eder kiralaması gerekir vb. yöntemler.

Peki oyuncuların değerleri nasıl belirlenir? Oyuncun değerlerini belirleyen çok fazla olanak var ancak biz sadece önemli olanlardan bahsedeceğiz. En önemlilerden biri kesinlikle genç olmak. Futbol'da genç olmak demek yıllarca kulübe hizmet vermek demektir. Bir diğer yöntem yetenek ve çalışmak. Oyuncuların yetenekli olması oyun esnasında yaratıcı düşünmesini sağlar, çalışkanlık ise dayanıklılık ve mücadeleci olduğunu yani oynadığı oyunda istekli olduğunu belirler. Başka yöntem ise bulunduğu lig ve milliyeti (Premier lig oyuncuları daha üst düzey oynadıkları için fiyat artışı Romanya ligine göre daha çabuk ve kolaydır). Bunların hepsini bir araya getirirsek şöyle bir sonuç çıkar. Mbappe en yetenekli oyunculardan biri ve değeri 160 milyon Euro; Messi ise Ronaldo ile birlikte dünyanın gelmiş geçmiş en iyi iki oyuncularından tekidir. Ancak değeri 80 milyon Euro'dur. Bunun sebebi Messi hala üst düzey oynasa bile doğası gereği artık eskisi gibi olamayacak ve geleceğe dair yaşından dolayı bir beklenti olmamasındandır.

30'dan sonra her yaş atlandığında değer düşecektir(Ronaldo ve Messi hala dünyanın en iyileri ancak artık devirleri bitecek gibi görünüyor, yerlerini vaat edecek oyuncular hazır, Mbappe gibi). Bir diğeri ise milliyet meselesi. Avrupa ve Latin Amerika(Önemli Ülkeler) ve dış ülkelerde oyuncunun fark değeri. Misal iki taraftan oyuncu biri, Maguire(İngiliz - Premier Lig) ve; diğeri, Çağlar Söyüncü (Türk - Premier Lig). İkisi aynı ligde ve aynı mevkide hatta eskiden aynı takımda mücadele etmesine rağmen. Maguire 28 yaşında değeri 40 milyon Euro, Çağlar ise 24 yaşında değeri 40 milyon Euro. Maguire bir sezon iyi performans gösterirken Çağlar hem lig de hem Milli takımda uzun süredir mükemmel performans gösteriyor. Çağlar daha genç olmasına rağmen değerleri aynı. Ayrıca çağlar Ligin en iyi stoper ikilisinden biriydi. Burada Maguire'nin İngiltere milli takımını temsil etmesi ona, daha fazla değer katıyor (Dünyayı bir İngiliz pasaportu ile turlamak var bir de Kenya pasaportu ile turlamak). Bazen oyuncular arasındaki fark bu. Ancak bu çok fazla etki etmez. Dediğim gibi genç ve yetenekli olmak her koşulda daha önemlidir.